เทคโนโลยีการผลิตเมล็ดพันธุ์ที่ไม่เคยหยุดนิ่ง

เกษตรกรไทยนักผลิตเมล็ดพันธุ์

ต้องปรับปรุงเทคนิคการผลิต
อยู่ตลอดเวลา
เนื่องจากความต้องการ
เมล็ดพันธุ์คุณภาพของโลก
ที่ปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกปี
การปรับลดต้นทุนก็เป็นปัจจัยหนึ่ง
ที่นักเกษตรจะต้องช่วยกันคิด
เพื่อช่วยเหลือเกษตรกร

ทุกวันนี้การผลิตสินค้าเกษตรทำได้ไม่ง่าย
สาเหตุจาก
สภาพดินฟ้าอากาศที่แปรปรวน
ส่งผลต่อการเติบโตของพืชและศัตรูพืช
พื้นที่ปลูกที่ผ่านการใช้งานมาอย่างหนัก
ศัตรูพืชที่สะสมและระบาดรุนแรงขึ้น

เทคนิคใหม่ๆ จึงต้องถูกนำมาใช้
เพื่อลดข้อจำกัดในการผลิต
ทำให้ความต้องการผู้เชี่ยวชาญ
ทางเทคนิคในการผลิตพืชมีสูงขึ้น
ตามระดับความต้องการอาหาร
ของประชากรโลก

สุขอนามัย ความปลอดภัยของอาหาร
เป็นสิ่งที่ผู้บริโภคเริ่มให้ความสนใจ
เมล็ดพันธุ์ถูกแบ่งระดับตามวิธีการผลิต
เมล็ดพันธุ์ธรรมดา เมล็ดพันธุ์ปลอดโรค
เมล็ดพันธุ์อินทรีย์

ทั้งหมดนี้ถูกกำหนดจากความต้องการ
ของผู้บริโภค ซึ่งเป็นส่วนบนสุด
ของห่วงโซ่อาหารของโลก

ในอนาคตอันใกล้นี้ เราจะได้เห็น
เทคนิคการผลิตเมล็ดพันธุ์
ด้วยวิธีการใหม่ๆ ตามมาอีกมากมาย

Home               Content

ความก้าวหน้าของประเทศไทยในการเป็นแหล่งผลิตเมล็ดพันธุ์ที่สำคัญของโลก

ในวันนี้ประเทศไทยถือเป็นแหล่งผลิต
เมล็ดพันธุ์ที่ดีที่สุดแห่งหนึ่งของโลก
ด้วยคุณภาพผลผลิตที่ส่งออกมายาวนาน
ทักษะของเจ้าหน้าที่เทคนิคและเกษตรกร
สภาพอากาศที่เหมาะสมตลอดทั้งปี
เมล็ดพันธุ์ที่ได้จึงมีคุณภาพดีเยี่ยม
เป็นที่ยอมรับของคู่ค้าทั่วโลก
สามารถนำไปจำหน่ายได้ในราคาที่สูง

นับจากในอดีตมีบริษัทต่างชาติเข้ามา
ตั้งฐานการผลิตในประเทศไทยนับสิบบริษัท
เนื่องจากจุดเด่นทางด้านสภาพอากาศ
ที่สามารถปลูกพืชได้ตลอดทั้งปี
แรงงานที่มีอย่างมากมาย
ต้นทุนแรงงานไม่ได้สูงนัก
หากเทียบกับในปัจจุบันซึ่งค่าจ้างแรงงาน
ที่สูงขึ้นเนื่องจากความเชี่ยวชาญที่สูงขึ้น
อีกทั้งเงื่อนไขทางการค้าที่ภาครัฐสนับสนุน
การลงทุนของต่างชาติในประเทศไทย

การถ่ายทอดเทคโนโลยี
ถูกส่งเข้ามาอย่างต่อเนื่อง
รูปแบบการผลิตเปลี่ยนไป
จากการผลิตในระบบแปลงเปิด
ก้าวเข้าสู่การผลิตในระบบปิด
'เพาะต้นกล้าลงบนวัสดุเพาะปลอดเชื้อ
อนุบาลต้นกล้าในโรงเรือนกันแมลง
เสียบยอดบนกิ่งพันธุ์ต้านทานโรคทางดิน
ปลูกลงในวัสดุปลูกปลอดเชื้อที่บรรจุในภาชนะ
จัดวางอย่างเป็นระเบียบในโรงเรือน
ที่มีการวางระบบการให้น้ำพืชอย่างเพียงพอ
สามารถจ่ายปุ๋ย สารควบคุมศัตรูพืช
ตามความต้องการของพืชได้รายวัน'
เมล็ดพันธุ์ที่ได้จึงมีมูลค่าสูงกว่าในอดีต
เนื่องจากผลิตภายใต้มาตรฐานความปลอดภัย
ที่ทั่วโลกยอมรับ
นี่จึงเป็นโอกาสของประเทศไทยในธุรกิจเมล็ดพันธุ์

Home               Content

โอกาสทางธุรกิจในสินค้าเมล็ดพันธุ์ของไทย

ประเทศไทยถือได้ว่าเป็นศูนย์กลาง
ธุรกิจเมล็ดพันธุ์ของโลกโดยแท้จริง
เห็นได้จากปริมาณนำเข้า-ส่งออกเมล็ดพันธุ์
ทั้งที่ได้จากการผลิตเพื่อส่งออกไปทั่วโลก
หรือนำเข้าเพื่อนำมาจำหน่ายในประเทศไทย
ประเทศข้างเคียง รวมถึงประเทศโพ้นทะเล
ด้วยเงื่อนไขการค้าระหว่างประเทศที่เปิดกว้าง
สำหรับผู้ประกอบการสัญชาติต่างประเทศ
ซึ่งล้วนเป็นบริษัทเมล็ดพันธุ์ระดับโลก
จากหลายประเทศ
ประเทศไทยจึงเป็นที่จับตามอง
ของผู้ประกอบการในธุรกิจเมล็ดพันธุ์
ที่เข้ามาตั้งฐานการวิจัย ผลิตและจำหน่าย
ในประเทศไทย เพื่อเป็นศูนย์กลาง
ของธุรกิจในภูมิภาคเอเชีย

ผู้ประกอบการเหล่านี้
มาพร้อมกับเทคโนโลยีการผลิตและวิจัย
จึงมีความพยายามของผู้ประกอบการ
ในการปกป้องสายพันธุ์เมื่อออกมาทำธุรกิจ
นอกบ้าน โดยใช้กฎหมายเข้ามาบังคับใช้

ในฐานะศูนย์กลางการค้าเมล็ดพันธุ์ของโลก
ประเทศไทยก็จำต้องออกกฎหมายคุ้มครอง
เพื่อปกป้องผลประโยชน์ให้กับเจ้าของสายพันธุ์
รวมถึงข้อบังคับในการประกอบธุรกิจเมล็ดพันธุ์
ในราชอาณาจักรไทย

นับเป็นโอกาสอันดีที่กล่าวได้ว่า
ด้วยกรอบของกฎหมายที่เข้มแข็ง
เพื่อปกป้องผู้ประกอบการที่สุจริต
ป้องกันผู้ประกอบการที่เห็นแก่ได้
สินค้าเมล็ดพันธุ์และวัสดุอุปกรณ์เกษตร
ที่ผ่านการรับรองของหน่วยงานราชการไทย
จึงเป็นที่ยอมรับในคุณภาพและมาตรฐาน
ของผู้ซื้อในประเทศเพื่อนบ้าน
มาตลอดระยะเวลาหลายปีมานี้

Home               Content

แนวคิดการคุ้มครองพันธุ์พืชของไทย

พืชสายพันธุ์ใหม่ ถือได้ว่าเป็นนวัตกรรม
เกิดจากการคิดค้นของผู้สร้างสรรค์
ที่ทำมาด้วยความเหนื่อยยาก
ใช้งบประมาณมากมายมหาศาล
จึงเป็นการสมควรที่จะนำมาขึ้นทะเบียน
คุ้มครองสายพันธุ์
เพื่อป้องกันการลักขโมยเชื้อพันธุกรรม
นำไปผลิตแข่งขันกับผู้คิดค้นสายพันธุ์

ในห้วงเวลาที่ผ่านมา ผู้ประกอบการ
ผู้เป็นเจ้าของสายพันธุ์จะพบปัญหา
การขโมยซื้อเมล็ดพันธุ์พร้อมจำหน่าย
ไปจนถึงการขโมยเชื้อพันธุกรรมเพื่อผลิต
ของผู้ประกอบการท้องถิ่นอยู่เนืองๆ
พ.ร.บ. คุ้มครองพันธุ์พืชจะเป็นเกราะป้องกัน
การโจรกรรมสายพันธุ์ และเพื่อปกป้องชื่อเสียง
ให้กับประเทศไทยที่เป็นแหล่งนำเข้า-ส่งออก
เมล็ดพันธุ์จากทั่วโลกได้อย่างเป็นรูปธรรม

พ.ร.บ. ฉบับนี้จะไม่รวมถึงสายพันธุ์ท้องถิ่น
ซึ่งเป็นสายพันธุ์เปิด โดยเกษตรกรยังสามารถ
รวบรวมสายพันธุ์ท้องถิ่นเพื่อการเพาะปลูก
และเพื่อการค้าได้ตามปกติ
ด้วยเหตุผลที่ประเทศไทยถือเป็นแหล่งพันธุกรรม
ของพืชเขตร้อนแหล่งใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของโลก
นับเป็นความได้เปรียบเชิงสมบูรณ์
ของการรวบรวมพันธุกรรมเพื่อการค้า
ที่ไม่มีประเทศใดเทียบเทียม
สายพันธุ์ทั้งหมดเป็นสมบัติของแผ่นดิน
จึงไม่มีผู้ใดสามารถอ้างความเป็นเจ้าของ
แต่เพียงผู้เดียวได้
มีเพียงนักปรับปรุงพันธุ์สังกัดหน่วยงานราชการ
จะทำการคัดพันธุ์แท้เพื่อให้บริการกับประชาชน
ประชาชนที่สนใจและเกษตรกรผู้ปลูก
สามารถขอรับบริการดังกล่าวนี้ได้
โดยนำพันธุ์แท้ไปขยายในแปลงผลิต
เพื่อนำพันธุ์ขยายมาผลิตเพื่อการค้า
โดยไม่มีความผิดแต่อย่างใด

Home               Content

โอกาสการเข้าถึงสายพันธุ์ของเกษตรกรไทย

ประเทศไทยมีความหลากหลายทางชีวภาพ
ประเทศหนึ่งของโลก
จนถึงวันนี้ จะว่ามากที่สุดในโลกก็ไม่ผิด
เพราะมีเชื้อพันธุ์ท้องถิ่นภายในประเทศ
กระจายอยู่ทุกภูมิภาคของประเทศไทย
รวมทั้งพ่อแม่พันธุ์จากต่างประเทศ
ที่ถูกส่งเข้ามาผลิตในรูปของเมล็ดพันธุ์
และผลผลิตสดมากมายหลายชนิดพืช
การเข้าถึงสายพันธุ์ของเกษตรกรไทย
ก็มีมากกว่าเกษตรกรชาติอื่นๆ หลายเท่าตัว
นักผลิตพืชชาวไทยก็ได้รับการยอมรับว่า
มีความสามารถในการผลิต
เป็นอันดับต้นๆ ของโลก
เหล่านี้คือปัญหาที่พบและเป็นที่หวั่นวิตก
ของเจ้าของสายพันธุ์ที่ส่งสายพันธุ์ของตน
เข้ามาผลิตและจำหน่ายในประเทศไทย
เมื่อพบสายพันธุ์ของตนถูกผลิตและจำหน่าย
โดยผู้ค้ารายอื่น
ในช่วงหลัง จึงพบว่าพันธุ์พืชใหม่หลายชนิด
มิได้ถูกส่งเข้ามาผลิตและจำหน่ายในประเทศไทย
เมื่อเจ้าของพันธุ์หวั่นเกรงว่าจะเกิดการลักลอบ
นำพ่อแม่พันธุ์มาผลิตและจำหน่าย
โดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของสายพันธุ์

เป็นที่ยอมรับของผู้ประกอบการหลายเชื้อชาติว่า
ประเทศไทยมีศักยภาพในการผลิตเมล็ดพันธุ์
ที่ได้คุณภาพสูงเป็นอันดับต้นๆ ของโลก
ปัญหาการขโมยสายพันธุ์กลับเป็นอุปสรรค
ที่ฉุดรั้งการขยายตัวของอุตสาหกรรม
ผลิตเมล็ดพันธุ์ มิให้เติบโตไปมากกว่านี้
การจัดการปลูกในระบบปิดโดยใช้เทคโนโลยี
จึงถูกนำมาใช้ในประเทศไทย
เพื่อป้องกันการสูญหายของเชื้อพันธุกรรม
เจ้าหน้าที่เทคนิคชาวไทยในวันนี้
จึงเป็นเพียงผู้ดูแลระบบที่ใช้ในการผลิต
มากกว่าจะใช้ความรู้ในการจัดการเช่นในอดีต

มิใช่เพียงประเทศไทยที่เจ้าของสายพันธุ์
พบปัญหานี้ในการส่งส่วนขยายพันธุ์
มาผลิตเมล็ดพันธุ์ แล้วเกิดปัญหา
"โจรสลัดเมล็ดพันธุ์"
แต่เกิดขึ้นมาแล้วช้านานในหลายประเทศ
ที่เป็นแหล่งผลิตเมล็ดพันธุ์ที่สำคัญของโลก

ความร่วมมือจากหลายฝ่าย
ทั้งเกษตรกรผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์
เกษตรกรผู้นำเมล็ดพันธุ์ไปใช้งาน
ผู้ประกอบการร้านค้าจำหน่ายเมล็ดพันธุ์
พนักงานขายและส่งเสริมการขายทุกบริษัท
ประชาชนผู้บริโภคผลผลิต
ควรช่วยกันเป็นหูเป็นตา
และที่สำคัญที่สุด
ผู้ประกอบการบริษัทเมล็ดพันธุ์
ที่สามารถเข้าถึงแหล่งผลิตเมล็ดพันธุ์
ของเจ้าของสายพันธุ์รายอื่นได้
ควรมีความละอายต่อการกระทำผิด
ให้ความเคารพต่อกฎหมาย ข้อบังคับ
ไม่นำสายพันธุ์ของผู้อื่นมาผลิตและจำหน่าย
ในชื่อของตนเองโดยไม่ได้รับอนุญาต

Home               Content

ประเทศไทยในฐานะแหล่งพันธุกรรมของโลก

เราจะสามารถใช้ประโยชน์อะไรได้บ้าง
จากการเป็นแหล่งพันธุกรรมอันดับโลก

รวบรวมเชื้อพันธุกรรมพืชสมุนไพร
พืชอาหารทุกชนิดมีประโยชน์ด้านโภชนาการ
ในขณะที่หลายชนิดมีประโยชน์ด้านเวชภัณฑ์
การรับประทานพืชเหล่านี้เป็นประจำ
จะช่วยสร้างภูมิต้านทานการเกิดโรคได้ดี

พืชเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
ด้วยระบบรากที่ลึกของหญ้าแฝก ช่วยยึดชั้นดิน
ป้องกันการเกิดกษัยการ ชะล้างหน้าดิน
สะสมความชื้นไว้ที่ชั้นราก
สร้างความอุดมสมบูรณ์ในพื้นที่เพาะปลูก

ไม่เพียงเฉพาะพืช แต่รวมถึงตัวห้ำตัวเบียน
เชื้อราปฏิปักษ์ควบคุมปริมาณแมลงศัตรูพืช
ที่มีนับพันชนิดในป่าเขตร้อนของไทย

แมลงหลากชนิดเป็นแหล่งโปรตีนทางเลือก
ของมวลมนุษยชาติในอนาคต

ไม้ผลเขตร้อนที่มีรสชาติเฉพาะตัว
ในวันนี้ยังไม่มีผลไม้จากแหล่งใด
ที่มีคุณภาพเทียบเคียงกับผลผลิต
จากประเทศไทยและเพื่อนบ้านในอาเซียน

ไร่นาสวนผสมพืชพรรณเขตร้อน
ระบบการปลูกที่ดีที่สุดในพื้นที่จำกัด
เพื่อสร้างรายได้อย่างต่อเนื่องจากผลผลิต
ที่สามารถเก็บเกี่ยวได้ตลอดทั้งปี

หลายประเทศในเขตหนาวพยายามผลิต
อาหารในระบบปิดเพื่อให้มีผลผลิตออกทั้งปี
ประเทศไทยสามารถผลิตอาหารในระบบเปิด
ได้ตลอดทั้งปีโดยไม่ได้รับผลกระทบ
จากสภาพอากาศที่รุนแรงแต่อย่างใด

Home               Content

ประสบการณ์การในการเป็นนักพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้กับบริษัทระดับโลก

ประสบการณ์ในการเป็นนักพัฒนาผลิตภัณฑ์ (Product Developer)

ช่วงนี้งานเยอะมาก เลยว่างจัด ไม่รู้จะทำอะไรก่อนดี นั่งหลับๆ ตื่นๆ เลยหวนคิดถึงอดีต จะคิดถึงรักแรกก็นานจนลางเลือนเต็มที เลยเอาใกล้ๆ หน่อยดีกว่า คิดถึงงานละกัน งานที่ทำมาตลอด 10 กว่าปีนี้คงไม่พ้นงาน PD ในธุรกิจเมล็ดพันธุ์ที่เคยขี้ฝอยไปก่อนหน้านี้ไม่นาน ก่อนอื่นมารู้จักกรอบการทำงาน (Framework) ของนักพัฒนาผลิตภัณฑ์ก่อน จะได้เข้าใจตรงกัน งานพัฒนาผลิตภัณฑ์ (Product Development) เป็น 1 ใน 4 กิจกรรมทางการตลาดที่เรียกกันว่า Product/ Market Expansion Grid เป็นการค้นหาผลิตภัณฑ์ใหม่ (New Products) มาขายในตลาดเก่า (Exist Markets) หรือตลาดที่มีอยู่แล้ว

แล้ว PD (ขอเรียกสั้นๆ เลยละกัน) ต้องทำอะไรบ้าง ส่วนใหญ่ก็ลงแปลงทดสอบสายพันธุ์ใหม่เปรียบเทียบกับสายพันธุ์ที่เป็นผู้นำในตลาด ซึ่งจะทำกันในแปลงปิด (Internal Trial) ในสภาพแวดล้อมต่างๆ จะคัดเลือกสายพันธุ์ให้กับสำนักงานขายที่ตั้งอยู่ในประเทศไหนๆ ก็ทำแบบนี้หล่ะ ดูๆ ไม่น่าจะยากใช่ไม๊ ถ้าจะเอาแค่สูสี คุณสมบัติพอๆ กัน แล้วปล่อยให้ฝ่ายขายมาหวดกันในตลาด ใช้กลยุทธ์การขายและการตลาดเข้าช่วย โดยการลด แลก แจก แถมก็ทำได้ แต่มันก็ไม่ยั่งยืน ปีนี้แถมเยอะกว่าก็ชนะ ปีไหนไม่แถมหรือแถมน้อยกว่าก็แพ้ แล้วถ้าปีไหนเกิดผลิตเมล็ดพันธุ์ไม่ได้ เมล็ดพันธุ์ไม่ผ่านคุณภาพ มีเมล็ดพันธุ์ไม่เพียงพอกับความต้องการของตลาด ก็งานเข้าเลย ขายเยอะเกินไป จนไม่พอขาย ปีนั้นก็นั่งดูคนอื่นขายไป เหตุการณ์แบบนี้มันเคยเกิดขึ้นมาแล้วในธุรกิจนี้

ปรมาจารย์ PD รุ่นลายครามส่วนใหญ่ มักจะสอนน้องๆ ว่า ใจเย็นๆ ค่อยๆ เลือก อย่าเพิ่งฟันธง พอ PD รุ่นเล็กจะเถียงก็ให้ย้อนกลับไปดูสายพันธุ์ที่กำลังขายอยู่ แม่เจ้า !!! 40 ปีมาแล้ว สายพันธุ์นี้ยังขายอยู่เลย ฝ่ายผลิตก็ผลิตของเขาไปเรื่อยๆ นักปรับปรุงพันธุ์ก็เข้าๆ ออกๆ มา 2 - 3 รุ่นแล้ว นั่งอึดอัดหาวเรอ ท้องอืดท้องเฟ้อเรอเหม็นเปรี้ยวมาตั้งนานก็ยังไม่ได้ออกสายพันธุ์ใหม่ซ้ากกกกกะที ถ้าไม่ใช่เพราะฝ่ายผลิตท้วงเรื่อง Productivity Cost คือต้นทุนผลิตภาพ หรือลูกค้าเริ่มทักเรื่องสายพันธุ์ไม่ต้านทานโรค สายพันธุ์ใหม่ๆ คงไม่ได้เกิดกันละ

ที่เจอด้วยตัวเองบ่อยมาก ไม่ทราบพี่ๆ น้องๆ ท่านอื่นเจอกันบ้างไหม คือ ทำแปลงสาธิตสายพันธุ์ใหม่ (Demonstration Plot) ผิดจังหวะเวลา ไปทำแปลงพร้อมๆ กับฤดูกาลหลักที่เกษตรกรส่วนใหญ่เพาะปลูก ผลผลิตออกมาพร้อมกับคนอื่น ราคาตาย สายพันธุ์ของเราเลยกลายเป็นพันธุ์ห่วยๆ ไปเลย เพราะขายไม่ได้ราคา อย่าไปท้วงเชียวนะว่าราคามันก็ตายทั้งตลาดแหละพี่ ไม่ใช่สายพันธุ์ของผมคนเดียว จะเจอแถ เหน็บแนมให้ได้เสียใจ พาลเหม็นขี้หน้ากันไปใหญ่ แต่ถ้าโชคดี สายพันธุ์ใหม่เก็บเกี่ยวได้เร็วกว่า ก็เตรียมดังได้เลย แต่อย่าลืมเตรียมดวงไว้ด้วยนะ เก็บก่อนไม่ใช่ว่าจะได้ราคาดีกว่าเสมอไป ประเมินตลาดให้ออกด้วย เตี๊ยมกับพวกเจ๊ๆ ที่รับซื้อผลผลิตให้ดี

สำคัญที่สุด คือ ทำแปลงอย่างไรให้สายพันธุ์ของเราได้แสดงจุดเด่นที่เหนือกว่าออกมาให้เข้าตากรรมการ คือ เกษตรกรมากที่สุด จำนวนต้นก็ไม่ใช่ประเด็น ทำแปลงใหญ่ๆ เพื่อให้มีผลผลิตเข้าสู่ตลาดมากๆ เหมือนบริษัทใหญ่ๆ เคยทำกันก็ไม่ใช่การตอบโจทย์ เพราะมันมีปัจจัยอื่นๆ อีกเยอะ เขาต้องทำกี่ไร่ กี่ฤดู ผลประโยชน์ของเกษตรกรและผู้ค้า นานแค่ไหนกว่าจะบรรลุข้อตกลง งบประมาณน้อยๆ ที่เจียดมาให้แผนกไม่พอค่ากาแฟเลี้ยงแม่ค้าที่เราต้องตระเวณเจรจาหรอก แต่ Commercial Plot 100 ต้น สามารถสร้าง Farmer Need ให้เป็น 100 กิโลกรัมภายใน 1 ปีก็เคยเกิดขึ้นมาแล้ว ถ้าทำถูกวิธี

เครื่องมือทางการตลาดที่นักพัฒนาผลิตภัณฑ์มักจะนำมาใช้งานอยู่บ่อยๆ

Marketing Mix
Product/ Market Expansion Grid
SWOTs Analysis
Product Life Cycle > BCG Matrix
Market Positioning
Priority Chart
STP
SMEs

Home               Content